Warszawa, 31 sierpnia 2015 r.
Bezpieczeństwo i zdrowie dziecka w odżywianiu – o trzech podstawowych zasadach mówi dr Aneta Górska-Kot, Ordynator Oddziału Pediatrii w Szpitalu Dziecięcym przy ul. Niekłańskiej w Warszawie
Bezpieczeństwo i zdrowie dziecka to dwa najważniejsze elementy, o które w odżywianiu malucha dba każdy rodzic. Aby wiedzieć jak najwięcej na ten temat, rodzice czerpią wiedzę z własnego doświadczenia, mediów, od znajomych i rodziny. Czasami jednak, w gąszczu docierających informacji, trudno dostrzec co jest kluczowe. Dlatego o te najistotniejsze zasady, które rodzice powinni stosować, zapytaliśmy Ordynator Oddziału Pediatrii w Szpitalu Dziecięcym przy ul. Niekłańskiej w Warszawie, dr Anetę Górską-Kot.
„Istnieją trzy podstawowe obszary, na które każdy rodzic bez wyjątku powinien zwracać uwagę aby zachować bezpieczeństwo w odżywianiu dziecka, a jednocześnie mieć pewność, że to co dostaje maluch jest zdrowe, bogate w substancje odżywcze i witaminy. Pierwszy obszar to jakość produktów, drugi obszar to prawidłowe warunki przechowywania produktów, trzeci obszar to higiena przygotowywania i podawania posiłków. Należy też pamiętać, że obszary te często przenikają się. Bywa, że produkt, który w domu uznalibyśmy za bezpieczny, nie będzie już spełniał tego kryterium na placu zabaw” – powiedziała dr Aneta Górska-Kot.
Jakość produktów
Wszystkie produkty, które są podawane dziecku, muszą pochodzić ze znanego źródła. Mitem jest myślenie, że np. obwoźnie sprzedawane przy ulicy warzywa czy owoce, będą zawsze zdrowsze od tych kupionych w sklepie. Wynika to z prostego faktu – produkty kupowane w punktach sprzedaży, np. w sklepie, produkowane są zgodnie z przepisami, podlegają kontrolom i pochodzą ze znanego źródła. To jest gwarancją ich bezpieczeństwa i jakości. Natomiast skład produktów, to co zawierają i jak powstały jest kluczowym elementem do oceny ich jakości pod kątem zdrowia dziecka. Warto sięgać po te, które dostarczą dziecku witamin, mikro- i makroelementów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania i rozwoju, ale jednocześnie będą naturalne, czyli pozbawione sztucznych dodatków. W przypadku produktów z dłuższym terminem przydatności do spożycia, ważny jest też proces produkcji. Zdecydowanie lepiej wybierać te, których dłuższy termin ważności jest efektem procesu pasteryzacji, a nie dodania do produktu konserwantów. Pasteryzacja pozwala bowiem na zniszczenie drobnoustrojów i enzymów, które pozostawione w produkcie prowadzą do naturalnego procesu psucia, ale jednocześnie nie pozbawia produktu składników odżywczych i witamin. Doskonałym przykładem takiego produktu są np. pasteryzowane soki owocowe lub warzywne. Dzięki wprowadzonemu przez Unię Europejską rozporządzeniu i dyrektywie, w pasteryzowanych sokach nie znajdziemy żadnych sztucznych dodatków
i konserwantów, a co więcej w sokach 100% warzywnych i owocowych oraz sokach owocowych i pomidorowych, nie może też być żadnych dodanych cukrów. W sokach tych jest tylko cukier pochodzący z warzyw i owoców,
z których sok powstał.
Higiena przechowywania produktów
Należy pamiętać, aby koniecznie stosować zasadę oddzielania żywności surowej od ugotowanej lub gotowej do spożycia, takiej jak sery czy wędliny. Z pomocą przychodzą tutaj specjalne pojemniki lub woreczki, które pozwalają na odseparowanie poszczególnych rodzajów produktów i blokują przenikanie bakterii i pleśni pomiędzy nimi. Warto też poszczególne rodzaje produktów układać w oddzielnych szufladach lub na osobnych półkach urządzenia chłodzącego. Szczególnie ważne jest oddzielenie surowego mięsa, ryb oraz jaj od wszystkich produktów, w tym również od innych surowych, takich jak warzywa i owoce. Zasada ta dotyczy nie tylko układania żywności w chłodziarko-zamrażarce, ale powinna być stosowana już na etapie wkładania produktów do koszyka w sklepie oraz ich przenoszenia do domu. Częstym błędem, popełnianym przez wszystkich, jest zbyt długie przechowywanie gotowego produktu. Pamiętajmy, że średni czas przydatności do spożycia np. upieczonego kawałka mięsa to ok trzech do pięciu dni. W przypadku potraw przygotowanych ze świeżych warzyw i owoców będą to już tylko 24 godziny. W przypadku np. pasteryzowanego soku w kartonie bądź butelce nieotwarte opakowania z produktem można zwykle przechowywać od kilku tygodni do kilku miesięcy w zależności od technologii pasteryzacji, natomiast po otwarciu należy przechowywać sok w lodówce i spożyć go zwykle od 48 do 72 godzin – przydatne w tym zakresie informacje znajdują się zawsze na opakowaniu.
Higiena przygotowywania i podawania posiłków
W tym obszarze najważniejsze słowa to czystość. Zanim zaczniemy przygotowywać jakikolwiek posiłek, zawsze umyjmy ręce, zadbajmy też o porządek wokół oraz o czystość naczyń i sztućców, z których chcemy korzystać. Dokładnie również umyjmy owoce i warzywa pod bieżącą wodą. Nigdy nie krójmy warzyw, owoców czy np. pieczywa na desce, na której wcześniej krojone było surowe mięso. Zachowanie zasad higieny w domu nie jest trudne. Dużo większym wyzwaniem jest utrzymanie tych samych zasad podczas spaceru z dzieckiem. Gdy sięgamy po jedzenie poza domem warto najpierw przetrzeć nasze i dziecka dłonie wilgotną chusteczką. Na spacerze bezpieczniejszym rozwiązaniem jest podawanie dziecku produktów, które znajdują się w szczelnych opakowaniach i które nie wymagają zachowania ciągłości warunków chłodniczych. Jako przykład mogę podać pasteryzowane soki, które są pełnowartościowymi pod względem wartości odżywczych produktami, a szczelne opakowanie w postaci wielowarstwowego kartonika bądź butelki gwarantuje ich bezpieczeństwo.
