Włoski klasyk – focaccia jakiej nie znacie!
Pizza i pasta – odpowie bez dłuższego zastanowienia większość z nas, gdy przyjdzie wymienić najsłynniejsze dania kuchni włoskiej. Tymczasem jest jeszcze jeden włoski przysmak, bez którego mieszkańcy Półwyspu Apenińskiego nie wyobrażają sobie dnia. To focaccia. Skąd wywodzi się to typowo włoskie pieczywo, czym różni się od klasycznej pizzy, z czym je łączyć i czy w grę wchodzi tylko wersja wytrawna?
Focaccia to rodzaj drożdżowego pieczywa podawanego najczęściej z dobrej jakości oliwą. Znana była już starożytnym Rzymianom, którzy wypiekany nad paleniskiem placek składali w ofierze bogom. W czasach renesansu focaccia była potrawą weselną, a do XVI wieku jadaną w kościołach nie tylko podczas ślubów, ale też pogrzebów. Focaccia, kojarzona głównie z regionem Ligurii i jej stolicą Genuą, uważana była za przysmak rybaków, a wersja z cebulą za główne pożywienie robotników, pracujących w porcie przy rozładunkach. Dziś focaccia dla Włochów to podstawa śniadania, ale też obiadu, kolacji czy przekąski do popijanego popołudniami wina.
Bardziej puszysta kuzynka pizzy
Fakt, że podstawą focacci jest mąka, drożdże oraz oliwa nasuwa pytanie czym ten włoski placek różni się od tradycyjnej pizzy? Sekret tkwi w cieście i dodatkach. Ciasto w focacci jest bardziej puszyste niż w tradycyjnej, neapolitańskiej pizzy, ale też potrzebuje znacznie więcej czasu, by wyrosnąć (przynajmniej godzinę tak, by podwoiło swoją objętość). W oryginalnej focacci nie znajdziemy też sosu pomidorowego – podstawowego składnika niemalże każdej, włoskiej pizzy. Ze względu na dodane składniki możemy natomiast wyróżnić kilka regionalnych odmian focacci. W tej najsłynniejszej – focacci alla genovese znajdziemy jedynie dodatek soli morskiej. Jeśli trafimy na focaccię w formie dwóch kawałków cienkiego ciasta, przełożonych ciągnącym się serem to będziemy mieć do czynienia z focaccią di Recco. Z kolei focaccia w formie okrągłego, nieco grubszego niż w wersji z Genui ciasta z dodatkiem świeżych pomidorków to wersja charakterystyczna dla regionu Puglii i miasta Bari.
Focaccia po polsku
Ustaliliśmy już, że w focacci kluczową rolę odgrywa ciasto – puszyste, wyrośnięte, jakby napowietrzone, ale jednocześnie chrupiące i przyrumienione. Grunt to odpowiednie proporcje składników i czas wyrabiania ciasta. Warunki te pomoże nam spełnić jedna z najnowszych kolekcji przepisów na Thermomix® „Focaccia. Kuchnia włoska”, dostępnych na Cookidoo® – platformie z przepisami na Thermomix®. Dzięki odpowiedniej funkcji ciasto o idealnej konsystencji wyrobimy w zaledwie dwie minuty, a z proponowanych przepisów przygotujemy ciekawe, własne wersje focacci. Miłośników mięsa zaciekawi z pewnością przepis na focaccię z białą, surową kiełbasą. Ci którzy za mięsem nie przepadają będą mogli wybrać wersję z brokułami i filecikami anchois lub klasyczną, bez dodatków, ale za to w towarzystwie serowej pasty z oliwkami.
Delikatna ekstrawagancja – focaccia na słodko
Czy focaccia musi kojarzyć się wyłącznie z wytrawnymi dodatkami? Niekoniecznie! Godzą się na to sami Włosi, a ich odpowiedzią na to jest tzw. fugassa, czyli wenecka focaccia z masłem, cukrem i jajkiem, jedzona pierwotnie jako wielkanocny przysmak. Nic nie stoi więc na przeszkodzie, aby do klasycznego ciasta na focaccię dodać nieco słodkich dodatków jak cukier, miód, czy cynamon, by przygotować przysmak, który z powodzeniem zastąpi kawałeczek ciasta do kawy czy herbaty. Ciekawą propozycją będzie też focaccia z plasterkami jabłka, posypanymi delikatnie cukrem trzcinowym i zapieczonymi pod płatkami masła. Słodka przekąska we włoskim stylu gotowa – prawdziwe dolce vita!
SŁODKA FOCACCIA Z JABŁKAMI
CIASTO
• 15 g drożdży świeżych, pokruszonych
• 15 g miodu
• 250 g mleka
• 320 g mąki pszennej chlebowej
• 180 g mąki tortowej
• 20 g masła, plus dodatkowa porcja pokrojona w płatki, do ułożenia
• 40 g cukru
• 1 czubata łyżeczka soli
• 2 jabłka (250-350 g), bez gniazd nasiennych, pokrojone w 3 mm krążki
• woda, do namoczenia jabłek
• sok z cytryny, świeżo wyciśnięty, do namoczenia jabłek
• olej, do natłuszczenia
• cukier trzcinowy, do posypania
• 10 kostek lodu
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA
1 Do naczynia miksującego włożyć drożdże, miód, dodać mleko, mąkę pszenną chlebową, mąkę tortową, masło, cukier i sól, wyrobić 3 min/ . Przełożyć do innego naczynia, przykryć czystą ściereczką kuchenną, odstawić do wyrośnięcia na ok. 1 godz. lub do podwojenia objętości. W tym czasie krążki jabłek włożyć do miski, dodać sok z cytryny i uzupełnić wodą tak, aby jabłka zostały zakryte, odstawić.
2 Rozgrzać piekarnik do temp. 200°C. Formę do pieczenia (Ø 28 cm) natłuścić olejem. Ciasto przełożyć do przygotowanej wcześniej formy, docisnąć dokładnie do dna.
3 Na wierzchu ciasta rozłożyć równomiernie namoczone jabłka, posypać cukrem, ułożyć płatki masła.
4 Do naczynia żaroodpornego włożyć kostki lodu, naczynie wstawić na dno piekarnika, szybko zamknąć drzwiczki piekarnika, aby powstała para. Na dolnej szynie piekarnika ustawić formę do pieczenia, piec 30 min (200°C).
5 Słodką focaccię z jabłkami podawać na ciepło lub zimno jako przekąskę.
JEŚLI NIE MASZ URZĄDZENIA THERMOMIX®
1 Drożdże, miód, dodać mleko, mąkę pszenną chlebową, mąkę tortową, masło, cukier i sól wymieszać w misce i wyrobić ciasto na jednolitą masę. Przykryć czystą ściereczką kuchenną, odstawić do wyrośnięcia na ok. 1 godz. lub do podwojenia objętości. W tym czasie krążki jabłek włożyć do miski, dodać sok z cytryny i uzupełnić wodą tak, aby jabłka zostały zakryte, odstawić.
2 Rozgrzać piekarnik do temp. 200°C. Formę do pieczenia (Ø 28 cm) natłuścić olejem. Ciasto przełożyć do przygotowanej wcześniej formy, docisnąć dokładnie do dna.
3 Na wierzchu ciasta rozłożyć równomiernie namoczone jabłka, posypać cukrem, ułożyć płatki masła.
4 Do naczynia żaroodpornego włożyć kostki lodu, naczynie wstawić na dno piekarnika, szybko zamknąć drzwiczki piekarnika, aby powstała para. Na dolnej szynie piekarnika ustawić formę do pieczenia, piec 30 min (200°C).
5 Słodką focaccię z jabłkami podawać na ciepło lub zimno jako przekąskę.